Lesgeven over relaties

Bespreek de basisgevoelens

Blij, boos, bang, droevig, pijn, walging, verrassing, ... hoe toon je deze gevoelens? Hoe toon je dat je iemand leuk vindt? Hoe tonen andere mensen dat ze je graag hebben? Of dat ze boos zijn? Of bang zijn? Of verdrietig zijn?

Bespreek zelfbewuste gevoelens

Trots, schaamte, jaloezie, verlegenheid, schuldgevoel. Hoe toon je dit? Hoe merk je dat andere mensen trots zijn, zich schamen, jaloers zijn, verlegen zijn, zich schuldig voelen? 

Bespreek hun relaties met vrienden en familie

Vraag aan de leerlingen wie hun vriendjes zijn, en wat vrienden samen of voor elkaar doen. Vraag aan de leerlingen hoe ze zich gedragen binnen deze relaties: vriendschap, verliefdheid (ook holebi), familie, leerkracht, vreemden. 

Bespreek vriendschap, verliefdheid en liefde

• Vraag aan de leerlingen hoe ze zien of twee mensen vrienden zijn of verliefd zijn.
• ‘Houden van’ is niet hetzelfde als ‘verliefd zijn op’.
• Hoe voelt het om verliefd te zijn? Je kan ook houden van je ouders of je hond, dat wil niet zeggen dat je er verliefd op bent.
• Op wie kan je allemaal verliefd worden? Je kan ook op mensen van hetzelfde geslacht verliefd worden.

Bespreek hun relaties met vrienden en liefjes

• Vraag aan de leerlingen wie hun vrienden zijn en waarom.
• Hoe toon je dat je iemand leuk vindt? Hoe tonen andere mensen dat ze je graag hebben?
• Je blijft vrienden door lief te zijn voor elkaar, samen te spelen, elkaar niet te pesten, ruzies bij te leggen, naar elkaar te luisteren, elkaar te troosten, op te komen voor elkaar.
• Vraag aan de leerlingen: hoe tonen ze dat ze verliefd zijn op iemand? Hoe vragen ze het aan? Dat kan zijn door het rechtuit te vragen, via een vriend, via een liefdesbrief, een liefdesliedje.
• Je blijft samen door lief te zijn voor elkaar, samen te spelen, elkaar niet te pesten, ruzies bij te leggen, naar elkaar te luisteren, elkaar te troosten, op te komen voor elkaar.

Bespreek hun relaties met familie

• Vraag hen wie er allemaal in hun gezin zit en hoe het voelt om bij die mensen te zijn.
• Als mensen elkaar graag zien, gaan ze soms samenwonen.
• Als mensen lang samen zijn, willen ze soms graag vieren dat ze van elkaar houden, en dit tonen aan hun vrienden en familie.
• Ze beloven dat ze altijd voor elkaar zullen zorgen. Soms houden getrouwde mensen na verloop van tijd niet meer van elkaar en gaan ze scheiden. Dat is niet leuk als kind. Het is niet jouw schuld.

Bespreek hun relaties met vrienden en familie

• Vraag aan de leerlingen hoe ze zien of twee mensen een relatie hebben. Gedragen ze zich anders dan twee vrienden? Kunnen mensen van hetzelfde geslacht ook een koppel zijn?
• Om een relatie te beginnen moet je je gevoelens tonen en duidelijk maken dat je de ander leuk vindt. Vraag aan de leerlingen hoe ze dat kunnen doen. 
• Je kan een relatie leuk maken door zorg te dragen voor elkaar, samen leuke dingen doen, niet de baas spelen over de ander, goed luisteren naar wat de ander voelt of wil doen, eerlijk zijn.
• Het is moeilijk om te vertellen dat je niet meer verliefd bent omdat je de ander niet wil kwetsen. Maar je bent best wel eerlijk met elkaar. Vraag aan de leerlingen hoe ze dat tegen elkaar zouden zeggen.

Bespreek: Hoe kan je flirten of contact leggen?

Vraag aan de leerlingen of ze ooit al verliefd zijn geweest. Hoe wisten ze dat ze verliefd waren? 

Vraag aan de leerlingen op welke eigenschappen ze vallen. Waarom zijn net deze eigenschappen belangrijk voor hen? Is innerlijk of uiterlijk belangrijk, of allebei? Is het realistisch dat iemand al deze eigenschappen heeft? Kies je zelf op wie je verliefd wordt? Kan je verliefd worden op iemand die je enkel online kent? Wat is het verschil tussen verliefdheid, lust en liefde?

Vraag aan de leerlingen: wat werkt om iemand te versieren die je (nog niet goed) kent? Hoe zouden ze dit (online) aanpakken? Wat werkt (niet) om hen te versieren? Hoe weet je of de ander je ook leuk vindt? Is flirten leuk, spannend, vermoeiend?

Vraag aan de leerlingen hoe ze een relatie beginnen? Waarom is dit zo leuk of spannend? Vanaf wanneer is het ‘officieel’?

Bespreek: hoe bouw ik aan een duurzame relatie?

Vraag aan de leerlingen wat volgens hen een relatie beter of slechter maakt. Mensen verwachten verschillende dingen in een relatie. Moet je altijd over alles eens zijn in een relatie? Mag je lief met andere jongens en meisjes praten?

Vanaf wanneer overweeg je om de relatie te beëindigen? Waarover twijfel je dan? Liefdesverdriet kan je niet vermijden, maar probeer om open en eerlijk te zijn over je gevoelens. Dat doe je best in een gesprek. Liefdesverdriet gaat over na een tijd, hoe onwaarschijnlijk dat ook lijkt op het moment zelf.

Bespreek: Hoe kan je flirten of contact leggen?

Vraag aan de leerlingen: wat werkt om iemand te versieren die je (nog niet goed) kent? Hoe zouden ze dit (online) aanpakken? Hoe weet je of de ander je ook leuk vindt? Is flirten leuk, spannend, vermoeiend?

Bespreek: alcohol en drugs

Welke impact alcohol en drugs heeft op je flirtgedrag? Mag er meer als je dronken bent? Mag je iemand versieren die heel dronken is? Ga je soms over je eigen grenzen of over die van anderen als je dronken bent? Is er ooit al eens iemand over jouw grenzen gegaan toen jij of de andere dronken was? Hoe voelde je je daarbij?

Waar kan je terecht als iemand over je grenzen gaat? Vraag hulp aan iemand die je vertrouwt, bijvoorbeeld je ouders, je vrienden, of de leerlingenbegeleider.

Bespreek: een relatie beginnen

Vraag aan de leerlingen hoe ze een relatie beginnen? Waarom is dit zo leuk of spannend? Vanaf wanneer is het ‘officieel’?

Bespreek: Hoe bouw ik aan een duurzame relatie?

Vraag aan de leerlingen wat volgens hen een relatie slechter of beter maakt. Mensen verwachten soms verschillende dingen in een relatie. Moet je het altijd over alles eens zijn in een relatie? 

Vraag aan de leerlingen welke verwachtingen hun ouders of vrienden hebben over hun relatie. Zijn hun ouders akkoord met hun relatie? Voelen ze soms een tweestrijd tussen hun lief en hun vrienden? Wat doe je in zo’n geval?

Je moet eerst een beetje weten wat je zelf wil in een relatie. Het is niet altijd gemakkelijk om te zeggen wat je wil en voelt in een relatie. Soms wil je de ander niet kwetsen of ben je bang voor een kwade of verdrietige reactie.

Elk koppel heeft soms wel eens ruzie, dat ze verdrietig of kwaad zijn is ook een teken dat ze de relatie belangrijk vinden. Als je vaak ruzie maakt, probeer er dan samen over te praten. Laat jongeren oefenen met het uiten van hun emoties, verwachtingen, wensen, meningen aan de hand van concrete situaties.

Vraag aan de leerlingen hoe zij omgaan met conflicten en ruzies in relaties. Als de emoties hoog oplaaien, neem dan de tijd om te kalmeren en het op een later moment uit te praten. Vraag wat de ander belangrijk vindt en waarom. Neem geen wraak, bijvoorbeeld door foto’s door te sturen of te roddelen. Zoek steun bij vrienden of familie.

Vraag aan de leerlingen vanaf wanneer ze overwegen om de relatie te beëindigen, bijvoorbeeld omdat ze geen gevoelens meer hebben voor elkaar, omdat ze gevoelens hebben voor iemand anders. Waarover twijfel je dan? Liefdesverdriet kan je niet vermijden, maar probeer om open en eerlijk te zijn over je gevoelens. Dat doe je best in een persoonlijk gesprek.

Liefdesverdriet gaat over na een tijd, hoe onwaarschijnlijk dat ook lijkt op het moment zelf. Als je verdrietig bent, praat er dan over met iemand die je vertrouwt. Soms ben je zo verdrietig dat je je ex wil kwetsen, maar dat doe je beter niet.

Bespreek: Hoe kan je flirten of contact leggen?

Vraag aan de leerlingen welke impact alcohol en drugs heeft op je flirtgedrag? Mag er meer als je dronken bent? Mag je iemand die heel dronken is kussen of aanraken? Ga je soms over je eigen grenzen of over die van anderen als je dronken bent? Is er ooit al eens iemand over jouw grenzen gegaan toen jij of je lief dronken was? Hoe voelde je je daarbij? Waar kan je terecht als iemand over je grenzen gaat? Vraag hulp aan iemand die je vertrouwt, bijvoorbeeld je ouders, je vrienden, of de leerlingenbegeleider.

Bespreek: Hoe bouw ik aan een duurzame relatie?

Vraag aan de leerlingen wat volgens hen een relatie beter of slechter maakt. Mensen verwachten verschillende dingen in een relatie. Is het realistisch om te verwachten dat de ander jou volledig aanvult of verstaat zonder woorden? Wat steek je in een relatie en wat haal je eruit? Wie heeft er het meeste macht in een relatie?

Vraag aan de leerlingen hoe zij omgaan met conflicten in een relatie. Als de emoties hoog oplaaien, neem dan de tijd om te kalmeren en het op een later moment uit te praten. Vraag wat de ander belangrijk vindt en waarom.

Vaak bevindt een ruzie zich niet op het vlak van wat er gezegd wordt, maar op de emotionele noden die erachter zitten: bijvoorbeeld zich erkend of gehoord willen voelen, bevestiging willen dat de ander de relatie even belangrijk vindt. Neem geen wraak, bijvoorbeeld door foto’s door te sturen of te roddelen. Zoek steun bij vrienden of familie.

Bespreek hoe ga je om met verwachtingen van de samenleving? 

Vraag aan de leerlingen welke verwachtingen de samenleving heeft over hun relatie. Wordt er verwacht dat je een relatie hebt, trouwt en kinderen krijgt? Hoeveel partners mag je hebben? Wat mag er niet volgens de wet: meerdere huwelijken, familiaal geweld?