Een meisje van 16 jaar met een lichte verstandelijke beperking krijgt een naaktfoto doorgestuurd van een klasgenootje waarmee ze ruzie heeft. In een opwelling beslist ze om de foto naar de hele school te sturen.

Meisje van 16 met beperking stuurt online naaktfoto naar hele school
Rode vlag - ernstig grensoverschrijdend gedrag

Het gedrag in deze voorbeeldsituatie krijgt volgens het Sensoa Vlaggensysteem een rode vlag.

Vraag je je af hoe je moet reageren bij een situatie met een rode vlag? Meer informatie kan je hier terugvinden: richtlijnen voor het reageren per vlag.

Naar waar kan je een slachtoffer doorverwijzen?
Bekijk de organisaties die een slachtoffer al dan niet anoniem kunnen helpen.  

Beoordeling van de situatie

Toets de situatie af aan de hand van de 6 criteria voor gezond seksueel gedrag.

Het gedrag wordt beoordeeld aan de hand van de normatieve lijst. Deze lijst bevat een overzicht van mogelijk seksueel gedrag dat vaak voorkomt per leeftijd.

We kennen een vlag toe op basis van de score op onderstaande criteria.

We beoordelen hier het gedrag van het meisje van 16 jaar:

Is er wederzijdse toestemming?

Niet oké

Het meisje stuurt de foto naar de hele school zonder toestemming te vragen aan het klasgenootje op de foto.

Is er vrijwilligheid?

Oké

Niemand staat onder druk of dwang.

Is er gelijkwaardigheid?

Niet oké

De tieners zijn even oud. Maar het meisje dat de foto krijgt, heeft macht over het klasgenootje omdat zij de foto kan verspreiden. Het klasgenootje is naakt op de foto.

Past het gedrag bij de leeftijd en ontwikkeling?

Niet helemaal oké

Interesse in naaktfoto’s is typisch voor deze ontwikkelingsfase. Het doorsturen van naaktbeelden zonder iemands toestemming komt minder frequent voor. Omwille van de verstandelijke beperking en het impulsief handelen kan het meisje misschien minder goed inschatten wat de gevolgen hiervan kunnen zijn.

Kan het gedrag in deze omgeving en context?

Niet oké

Doordat de foto online wordt doorgestuurd, kan de verspreiding niet meer tegengehouden worden. De foto kan overal en bij iedereen terechtkomen en er wordt geen rekening gehouden met de privacy van het klasgenootje.

Wat is de impact?

Niet oké

Dit kan negatieve gevolgen hebben voor het klasgenootje door het grote bereik van een online foto. Ook het meisje dat de foto doorstuurt, kan hierdoor schadelijke gevolgen ondervinden (bijvoorbeeld sanctie, imagoschade).

Hoe kan je reageren?

Tegenover de jongere

‘Je hebt een naaktfoto in handen gekregen. Hoe komt dat? Wat denk je dat het meisje op de foto daarvan vindt? Misschien heeft iemand die aan jou doorgestuurd in alle vertrouwen? Misschien weet het meisje op de foto dat niet? Het is oké dat jullie foto’s delen met elkaar. Maar het is niet oké dat je een naaktfoto hebt doorgestuurd. Nu kan die snel verspreid worden en het meisje op de foto heeft daar geen controle meer over. Wat spreken we hierover af? Hoe kunnen we voorkomen dat dit nog eens gebeurt? Hoe kan je de schade ongedaan maken? We bekijken nog welke consequenties er voor jou zullen zijn.’

Tegenover het klasgenootje

Doe een eerste gesprek met het meisje. Bekijk welke nazorg er nodig is. ‘Ik heb gehoord dat een klasgenoot naaktfoto’s van jou heeft doorgestuurd naar de hele school. Hoe voel jij je daarbij? Zij mag dat absoluut niet doen en zal een gepaste straf krijgen. We zullen erover waken dat dit niet meer gebeurt. En voor jou organiseren we de hulp die je nodig hebt.’

Tips voor de begeleider

Jongeren maken sexy foto’s en sturen die naar elkaar door. Ze zijn zich niet bewust van de risico’s. Denk na over hoe je ervoor kan zorgen dat dit soort dingen zo weinig mogelijk gebeuren en schade berokkenen. Geef jongeren tips & tricks over veilig omgaan met naaktbeelden. Denk na over hoe je toezicht kan houden op het onlinegedrag van jongeren, met respect voor hun privacy.

Beleid

Bekijk welke stappen jouw organisatie nog kan nemen om een integriteitsbeleid op punt te stellen op www.grenswijs.be.